‘Jezusgek’ Wim van Z. gooide brandende spullen uit huis en stak auto’s in brand

De gevolgen hadden groot kunnen zijn, zegt de officier van justitie. “Metershoge vlammen, het vuur had kunnen overslaan naar de woningen waar mensen in zaten. Er was sprake van levensgevaar.” Waarom was Wim van Z. op die dag ‘een verwarde man’? Het korte antwoord: “Ik was klaar met mezelf en wilde er een einde aan maken. Ik heb meer dan honderd pillen geslikt, Oxazepam, Temazepam. Dat vuur was om te voorkomen dat de politie binnenkwam. Ik wilde gewoon rustig op bed liggen en sterven.”

Nooit meer crimineel

Voor het lange antwoord moeten we graven in het roerige leven van Wim van Z., die eens berucht was als Feyenooord-hooligan en crimineel. Hij kreeg meerdere keren tbs opgelegd, onder meer voor een bankoverval en brandstichting bij station Den Haag Holland Spoor. Tot het jaar 2004, als hij zich tot christen laat dopen en bezweert nooit meer het criminele pad op te gaan.

Dat houdt hij lang vol tot er in 2013 een inval is van de mobiele eenheid in zijn woning aan de Huysmansstraat in Scheidam. Wim’s verkondiging dat het einde van de wereld nabij is, wekt de vrees dat hij zichzelf en zijn gezin iets wil aandoen.

“Ik ben in de GGZ gezet, mijn vrouw is bij de inval geslagen door de ME en mijn zoon is uit huis geplaatst. Ik heb later 10.000 euro schadevergoeding gekregen, maar dat heeft wel mijn achterdocht gewekt.”

‘K*nk*r-Jezuskinderen’

Er speelt in die tijd nog een incident waarbij de politie gedurende lange tijd betrokken is. De ‘Sparta-bakker’ bezorgt een verjaardagstaart bij Van Z. en zet pesterig het getal ‘88’ op de taart: het geboortejaar van Sparta. Het valt niet in goede aarde bij de Feyenoorder. Hij zegt dat ook hier zijn wantrouwen, met name naar de politie toe, is versterkt. Er knapt iets bij hem. “Ik kreeg een hekel aan het systeem.”

Lichamelijk gaat het langzaam slechter met Wim en door kapotte knieën moet hij zijn werk als behanger opgeven. De verhouding met de meeste van zijn buren is niet best, zegt hij. “Ze zagen me als een wezenloze Jezusgek. Ze riepen ook ‘k*nk*r-Jezuskinderen’ naar mijn familie.”

Algehele hemelopname

Zijn geloof in het einde der tijden wordt alleen maar sterker en op 8 april 2024, bij een volledige zonsverduistering, verwacht hij een algehele hemelopname. Die blijft uit, tot zijn teleurstelling. Twee dagen later voelt hij zich zo somber dat hij zijn vrouw en kind wegstuurt en de pillen inneemt.

De politie stuurt een hond naar binnen met een camera op de rug. Op de wiebelende beelden is te zien hoe Wim van Z. op de eerste verdieping is en het dier probeert tegen te houden. Er loopt petroleum uit een jerrycan. Als hij wordt overmeesterd en naar het Erasmus MC wordt gebracht, gaat hij daar tekeer. Vastgebonden op bed scheldt hij naar de verpleegkundige: “Je moeder is een hoer en ze is er nog trots op ook.”

‘Psychose’

In de rechtszaal zegt hij zich hier niets van te kunnen herinneren. “Ik was in een psychose door de medicijnen. Ik wil mijn excuses aanbieden, ik wist totaal niet wat ik deed.”

Advocaat Lennart Verheuvel bestrijdt het levensgevaar. “De brandende auto’s stonden op meters afstand van de woningen, er is geen spoortje roet op de muren gekomen.” Bovendien vindt hij dat tbs met dwang niet nodig is. Wim van Z. kan het beste ambulante hulp krijgen, buiten de kliniek.

Om dat te onderbouwen verwijst hij naar publicaties van Rijnmond, dat Wim van Z. jarenlang heeft gevolgd na zijn bekering in 2004. “Hij laat daarin zien dat hij in staat was om zelf de criminaliteit achter zich te laten. In twintig jaar tijd is hij echt een ander mens geworden.”

Borderline en antisociale stoornis

Het Openbaar Ministerie gaat uit van brandstichting met levensgevaar, bedreiging en belediging. De eis: twee jaar cel en tbs met dwangverpleging. Bij Wim van Z. zijn borderline en een antisociale stoornis vastgesteld.

De rechter merkt op dat Wim van Z. een open en eerlijke indruk maakt. “Er zit hier een heel andere persoon voor mij dan in het ziekenhuisbed lag.” Zelf ziet hij tbs niet zo zitten. “Ik ben al de beste versie van mijzelf, dat valt niet te veranderen.”

‘Nieuwe start’

Wim zwaait naar zijn vrouw en dochter in de zaal. Zij hebben zich als slachtoffer gemeld in deze strafzaak omdat ze door het incident van 10 april een tijdlang dakloos zijn geraakt en in hotels moesten verblijven. Ze dient geen schadeclaim in tegen haar man. “We wilden terug naar de Huysmansstraat, maar de rechter leek dat toch geen goed idee. Nu maken we elders een nieuwe start."

Met Wim van Z. gaat een stuk beter sinds hij in detentie zit. “Ik gebruik geen medicijnen meer en ben weer mezelf. Ik verkondig elke dag het evangelie aan de andere gevangenen en de bewaarders. Die zeggen ook: wat doe jij hier joh? Je hoort hier niet te zitten.”

De rechtbank in Rotterdam doet op 24 januari uitspraak.

Dit is een artikel van onze mediapartner Rijnmond.