‘Schrale troost’: gemengde gevoelens bij pechgeneratie-studenten over teruggave

Studenten die in op het hoger- en wetenschappelijk onderwijs tussen 2015 en 2023 studeerden, ontvingen geen basisbeurs en moesten vaak extra lenen om hun studie te bekostigen. De compensatie omvat twee regelingen: een tegemoetkoming voor de gemiste basisbeurs en een aanvullende studievoucher voor degenen die vóór 2019 met hun studie zijn begonnen. Deze regelingen zijn bedoeld om de financiële druk van deze generatie studenten enigszins te verzachten. “Mbo-studenten hebben altijd een prestatiebeurs gehad en vallen daarom buiten de regeling”, laat een woordvoerder van DUO weten.

Binnen tien jaar

De tegemoetkoming voor de gemiste basisbeurs wordt berekend op basis van de studieduur. Studenten ontvangen 34,17 euro per maand dat ze onder het leenstelsel studeerden, wat neerkomt op 410 euro per studiejaar en maximaal 1640 euro voor een vierjarige studie. Deze regeling geldt alleen voor studenten die binnen tien jaar na de start van hun studie afstuderen of al zijn afgestudeerd.

Studenten die tussen september 2015 en augustus 2019 aan hun studie begonnen, hebben bovendien recht op een studievoucher ter waarde van 2097 euro. Deze voucher geldt uitsluitend voor wie binnen tien jaar zijn diploma behaalt. Zowel de tegemoetkoming als de studievoucher wordt direct afgetrokken van de studieschuld. Studenten zonder studieschuld ontvangen het bedrag op hun bankrekening.

Kritiek blijft

Hoewel veel afgestudeerden deze regelingen als een stap in de goede richting zien, blijft er kritiek. De Schiedamse Romy, die op 17-jarige leeftijd begon aan de Pabo, heeft gemengde gevoelens over de manier waarop destijds met het leenstelsel werd omgegaan. “Ik was op die leeftijd helemaal niet zo bezig met de lening. Ik werd echt wel gewaarschuwd door mijn ouders dat het een lening is, maar het was goed geweest als er meer uitleg was geweest vanuit de overheid. Dus dat je dan gecompenseerd wordt maakt het heel dubbel”, zegt ze.

Romy geeft aan blij te zijn met de compensatie van ongeveer 4000 euro die ze ontving, maar benadrukt dat dit slechts een deel van haar totale studieschuld dekt. “Het is beter dan niets”, voegt ze toe, terwijl ze wijst op de blijvende financiële impact voor studenten uit de leenstelselgeneratie.

De Vlaardingse Elisa, die sinds 2019 tegelijkertijd rechtsgeleerdheid en bedrijfskunde studeerde, komt niet in aanmerking voor de studievoucher, maar ontvangt wel een tegemoetkoming. Toch plaatst zij kanttekeningen bij het gebrek aan onderscheid tussen studenten die wel of niet hebben geleend. “Er zijn studenten die nooit hebben hoeven lenen. Studenten die wel hebben moeten lenen, krijgen hetzelfde bedrag, en dat is een schrale troost.”

Tot slot vertelt de Schiedamse José, die net als Elisa twee studies tegelijk volgde en na 2019 begon met rechtsgeleerdheid en fiscaal recht, dat ze slechts 1200 euro van DUO ontving. Hoewel ze aangeeft blij te zijn met het bedrag, benadrukt ze dat het in schril contrast staat met de hoge kosten van studeren. Daarnaast heeft ze kritiek op het feit dat het bedrag direct van haar studieschuld wordt afgetrokken. “Dus eigenlijk merk je er niets van”, zegt ze.

Doe de check

Studenten die willen nagaan of zij in aanmerking komen voor de tegemoetkoming, kunnen online controleren of ze recht hebben op de tegemoetkoming voor de gemiste basisbeurs en/of de studievoucher. De check kan gedaan worden via de website van DUO.