Beheerder Marcus vangt meerdere ratten per dag om dijkdoorbraak te voorkomen

Muskusrattenbeheer is een samenwerking van zes waterschappen in Midden- en West-Nederland, waaronder het waterschap Delfland, waar Schiedam en Vlaardingen onder vallen.

De oevers langs

Marcus Kroos, een van de honderd beheerders van muskusrattenbeheer, kijkt uit over de Vlietlanden. Dit is het gebied tussen Vlaardingen en Maassluis. Het afgelopen jaar waren deze wateren een van de drukstbezochte plekken door de waterdieren. Het moerasgebied, de rust en veel voedsel als riet en waterplanten maken de Vlaardingse polder de perfecte plek voor de muskusrat.  

De beheerder trekt zijn waterpak en lange handschoenen aan. Op zijn rug heeft hij een grote rugtas waar tientallen houten stokken uitsteken met daaraan een oranje markering. De stokken gebruikt hij in het water om eerder geplaatste vallen te herkennen.

“Daar staan klemmen onder water bij die oranje vlaggetjes. Voor elke klem zit een nestkamer: de verblijfplaats van de het dier. Deze maken ze vanuit de waterkant naar binnen zodat ze droog en warm zitten”, legt Kroos uit. Door deze nestkamers verzwakken de dieren de oevers en de dijken, wat verzakking en zelfs doorbraken tot gevolg kan hebben. Ook vormen de dieren een bedreiging voor andere waterdieren.

Geen natuurlijke vijanden

De beheerders moeten ervoor zorgen dat het aantal muskusratten niet verder groeit. De dieren zijn een ‘exoot’, wat betekent dat ze niet oorspronkelijk uit Nederland komen en daarom geen natuurlijke vijanden hebben. “Als een gebied niet bewerkt wordt, dan zie je direct een toename van het aantal muskusratten”, vertelt de Schiedammer.

Kroos stapt het water in en controleert iedere oranje markering. “Deze klem is geslagen, dus daar zit vangst op”, vertelt hij. De beheerder opent de klem en haalt een volwassen muskusrat uit de val. “We kijken altijd even wat het is. Dit is een ram, een mannetje. Dit melden wij in onze app”, legt Kroos uit. Deze ochtend heeft de beheerder twee ratten gevangen. Hij plaatst de klemmen terug en loopt verder langs de oever.

Grote stijging

In 2024 zijn er in heel Nederland meer dan 65.000 muskusratten gevangen. Dat is een stijging van meer dan 15.000 ratten ten opzichte van het jaar daarvoor. Midden- en West-Nederland heeft het grootste aandeel in deze vangst.

Zo werden er in het waterschap Delfland, het gebied van Schiedam en Vlaardingen, het afgelopen jaar meer dan 2500 ratten gevangen. Dit komt onder andere door de verhoging van het aantal beheerders. Ook plant een muskusrat zich razendsnel voort. Zo brengt een vrouwelijke muskusrat ongeveer twintig jongen per jaar, deze jonge ratjes zijn binnen een half jaar klaar om voor te planten.

Waterschap Delfland

In de wateren aan de rand van Vlaardingen, het gebied waar Marcus de twee ratten heeft gevangen, zijn er zo’n 600 ratten meer gevangen dan het jaar daarvoor. “Een duidelijke piek in het gebied Delfland”, benoemde het waterschap Delfland eerder. Hij doet nog een laatste check langs de oevers en stapt het water uit.