Uit medelijden gaf man (74) ‘middel X’ aan Schiedammers om zelfmoord te plegen

Hij zit als een timide man in de rechtszaal. Als hij praat, is hij deels onverstaanbaar. Jan S. (74) kampt zelf met psychische klachten. Na de dood van zijn vrouw raakte hij in een diepe depressie en schafte het middel X aan. Dat bracht hem op het idee om ook andere mensen het stofje te geven.

Niet vaak gedaan

Hij heeft het niet vaak gedaan, zegt hij. “Ik denk in één op de vijf gevallen waarbij ik werd benaderd. Ik zag het als een humaan middel om achter de hand te houden. Ik deed het uit menselijke overwegingen.”

S. was lid van de Coöperatie Laatste Wil (CLW), die pleit voor ‘baas worden over ons eigen sterven’. Via het forum - dat door de verdachte wordt omschreven als een soort marktplaats voor zelfmoordmiddeltjes - kon hij wel aan ‘middel X’ komen.

'Een nare manier om te sterven'

De werkelijke stof wordt bewust niet door de officier van justitie genoemd. “We spreken over ‘X’ om mensen niet op ideeën te brengen. Het is geen humaan middel, mensen komen op een hele nare manier om het leven en dat is niet binnen een paar minuten.”

Jan S. is daar inmiddels ook achter, hij heeft zich erin vergist. Hij is geen lid meer van CLW en heeft hen ook op het forum gewezen. Maar op zich staat hij nog steeds achter de boodschap dat mensen de regie over hun eigen dood moeten hebben.

'Als mensen zelfmoord plegen, is dat niet strafbaar'.

De officier schetst het spanningsveld: “Als mensen zelfmoord plegen, is dat niet strafbaar. Een ander helpen bij suïcide is dat wel. Het is onderdeel van een politiek debat over het zelfbeschikkingsrecht, maar we moeten ons laten leiden door de huidige wetgeving. Die gaat er ook vanuit dat er goede alternatieven zijn: ggz-hulp, 113 bellen en als het echt uitzichtloos is dan bestaat de mogelijkheid van euthanasie. Dat is legaal en met allerlei waarborgen. Die ontbraken hier.”

Jan S. wordt met name verweten dat hij het 'zelfmoordpoeder' opstuurde of verstrekte aan mensen die hij niet kende en van wie hij de medische en persoonlijke achtergronden niet wist. Hij wordt gekoppeld aan drie sterfgevallen: de twee mannen in Schiedam en een vrouw in Limburg in maart 2023.

Buurvrouw vond haar dood in haar woning

Jan S. heeft bevestigd dat hij haar het poeder per post heeft opgestuurd. Ze moest er 75 euro voor overmaken onder vermelding van ‘aankoop boek’. De vrouw werd twee dagen na haar dood door de buurvrouw gevonden toen de schoonmaakster niet meer naar binnen kon komen.

Hij ontkent dat hij middel X heeft verstrekt aan de twee patiënten, beiden 56 jaar oud, in de gesloten instelling in Schiedam. Volgens de recherche is het stofje overhandigd in het Julianapark, direct achter het GGZ-gebouw.

Vloeistof uit een fles en afscheidsbrief

Medewerkers roken onraad toen de mannen uit het leven stapten op die 8e september. Gezien was dat beiden de avond ervoor bij elkaar waren geweest en ‘een vloeistof uit een fles dronken’. Ze lieten een afscheidsbrief na.

Jan S. zou hen de opdracht hebben gegeven al hun wederzijds mailverkeer te verwijderen. De recherche kon wat berichten terughalen waaruit zou blijken dat er contact is geweest over een ontmoeting ‘2100 kapelletje’. Dat leest de politie als: 21.00 uur in het prieeltje in het Julianapark, dat ook wel het kapelletje wordt genoemd. Hoe de twee patiënten uit de gesloten inrichting konden komen, blijft onbeantwoord tijdens de zitting.

'Kans ontnomen op herstel'

De weduwe en zoons van een van de overleden mannen in Schiedam zijn naar de Rotterdamse rechtszaal gekomen. Hun man en vader was opgenomen vanwege een zware depressie en was suïcidaal. Maar er zou geen sprake zijn geweest van een uitzichtloos bestaan. “De verdachte heeft hem een kans op herstel ontnomen. Heel het gezin is kapot.”

Jan S. wordt gevraagd daarop te reageren. “Dit raakt mij wel. Als ik had geweten dat ze in een ggz-instelling zaten, had ik nooit contact gezocht. Het ging mij niet om acute gevallen. En nogmaals: ik heb hier niets verstrekt.”

'Als ik had geweten dat ze in een ggz-instelling zaten, had ik nooit contact gezocht'.

Advocaat Charday Huurman, die S. bijstaat, zegt dat haar cliënt geen straf moet krijgen. “Voor de levering in Schiedam is geen hard bewijs. De verstrekking aan de mevrouw in Limburg erkent hij, maar toen zat hij zelf in een zware depressie en was suïcidaal.”

'Geen activist, maar kwetsbare burger'

Ze benadrukt dat het de Barendrechter niet om het geld te doen was. “Hij is geen activist of arts, maar een kwetsbare burger. Voor hemzelf was het middel een nooduitgang, dat hij met anderen wilde delen die in een vergelijkbare situatie zaten. Hij dacht oprecht iets goeds te doen.”

De officier van justitie is het daar niet mee eens. Hij eist een taakstraf van 180 uur en daarnaast, als stok achter de deur, een voorwaardelijke celstraf van een jaar. De rechter in Rotterdam doet op 26 mei uitspraak.

Dit is een artikel van onze mediapartner Rijnmond

Denk je aan zelfmoord of maak je je zorgen om iemand? Praten over zelfmoord helpt en kan anoniem via de chat op www.113.nl of telefonisch op 113 of 0800-0113.