Steeds meer spanningen in Mrija, maar geen discussie over doorgaan met opvang

Mrija, vernoemd naar het Oekraïense woord voor ‘droom’, biedt sinds 2022 onderdak aan meer dan duizend Oekraïense ontheemden. De wijk werd opgericht als tijdelijke oplossing, maar is in de ogen van velen uitgegroeid tot een voorbeeld van ‘opvang 2.0’: veilig, met sociale samenhang en goede voorzieningen. Toch blijkt uit gesprekken in de wijk en een document van Stichting Inclusia, de stichting die de opvang begeleidt, dat onder deze ogenschijnlijke rust structurele problemen sluimeren.

Volgens Inclusia zijn zes Oekraïense stellen gescheiden, maar wonen zij nog altijd onder hetzelfde dak – noodgedwongen, omdat er geen alternatieven zijn. "De levens van mensen gaan door, relaties gaan stuk, maar mensen kunnen nergens heen. Het zorgt voor spanningen", schrijft Inclusia in een intern advies aan de gemeente. Door een gebrek aan sociaal netwerk en restricties in wie met wie mag samenwonen, botsen privésituaties met de opvangrealiteit.

Alcohol bij jongeren

Opvallend is ook de toename van verslavingsproblematiek bij bewoners, met name in de vorm van alcohol. Volgens Inclusia ‘drinken mensen veel en hebben ze het soms niet onder controle’. Dit wordt geprobeerd tegen te gaan door psychologen in te zetten, maar veel bewoners zouden deze hulp weigeren. “We kunnen ze niet dwingen”, aldus Inclusia. Volgens enkele bewoners hoort drinken ‘bij de cultuur’.

Naast volwassen bewoners zouden ook jongeren hiermee worstelen. Inclusia spreekt van toenemend alcoholgebruik onder tieners en pubers. Ook is er een toename van de problemen op school. De jongeren zouden steeds meer betrokken zijn bij pesterijen, als slachtoffer, maar ook als dader.

Minderjarige meisjes in prostitutie

Vorige week werd bekend dat drie minderjarige meisjes uit Mrija in Maassluis in de prostitutie zouden zijn beland. De jongste zou slechts 14 jaar oud zijn. Twee mannen uit Rotterdam zijn opgepakt op verdenking van mensenhandel. Bewoners reageren ontwijkend of schrikachtig op vragen over het nieuws.

Politie zou in de wijk langs zijn gekomen om te praten met bewoners over de situatie. Volgens enkele buurtbewoners zou één van de meisjes geld hebben willen bijverdienen voor haar gezin. Bewoners zwijgen over het incident als er vragen over de situatie worden gesteld.

Foto: Twee

Volgens de gemeente gaat het over het algemeen goed in Mrija. “Het is gek om te zeggen na de berichten van vorige week, maar er zijn nagenoeg geen incidenten op deze locatie”, aldus wethouder Ivana Somers.

Toekomst

De wijk Mrija verzorgt in zijn eentje momenteel meer dan een vijfde van alle opvang van Oekraïense vluchtelingen in de regio Rotterdam-Rijnmond. De plannen om de wijk door te zetten, ook na de eerste einddatum van 1 juli 2026, worden inmiddels concreet. De 480 opvangplekken in het oosten van de wijk kunnen blijven en worden uitgebreid rond de 300 opvangplekken richting het zuiden. De rest van het terrein is nodig voor de bouw van een waterzuivering.

“Een bewoner liet van de week een kaart aan mij zien met alle Russische drone-aanvallen van de afgelopen tijd in Oekraïne”, vertelt Somers donderdagavond aan de gemeenteraad. “De opvangplekken in Vlaardingen blijven dus hard nodig.” Van de 1044 Oekraïners die nu in de wijk wonen kunnen er tussen de 750 en 830 blijven. Dit getal is afhankelijk van onder andere grondonderzoeken voordat de gebouwen worden geplaatst.

Hoe Mrija er na 1 juli 2026 uit moet zien. In het paars de gebouwen die worden toegevoegd. De gebouwen onderin beeld verdwijnen voor de bouw van de waterzuivering | Foto: Gemeente Vlaardingen, bewerking: Twee

Wie blijft en wie moet weg?

De plannen voor het ‘ombouwen’ van de wijk betekent dus wel dat er meer dan 200 mensen weg moeten. Hoe wordt die keuze gemaakt? “Er wonen ook kwetsbare kinderen in Mrija die zorg krijgen in Vlaardingen”, vertelt Somers. “Voor hen zou het goed zijn om hier te blijven zodat ze niet op een wachtlijst terecht komen. Maar een zuivere loting is misschien wel eerlijker.” Somers heeft van andere gemeenten in de regio de garantie gekregen dat de mensen die uit Mrija moeten vertrekken zullen worden opgevangen in de regio Rotterdam-Rijnmond.

Bovendien heeft Mrija geen wachtlijst, omdat er dusdanig veel interesse is 'dat men er niet eens aan begint'. “Dagelijks komen er zes of zeven gezinnen langs die we helaas niet kunnen opvangen”, vertelt Leonieke Schouwenburg, locatiemanager van de opvangwijk. “Mrija is vol”, aldus Somers. “De strikte regels die we stellen worden goed nageleefd, omdat men bang is anders zijn plek in Mrija kwijt te raken.”

Vlaardingen verdient 19 miljoen

Mrija wordt compleet gefinancierd vanuit het Rijk. “Er zit geen cent Vlaardings geld in”, aldus Somers. Ook als de wijk na 2026 in een andere vorm door zal gaan worden de kosten door het Rijk vergoed. Momenteel zou Vlaardingen tot 2030 zelfs ruim 9 miljoen euro ‘verdienen’ aan de opvang van Oekraïners in Mrija.

Daar kan volgens Somers nog 10 miljoen euro bovenop komen als er nieuwe afspraken worden gemaakt voor de toekomst van Mrija. “Dat is nooit het doel geweest. Een deel van het bedrag moet terug naar het Rijk. Maar met bijna 19 miljoen euro kunnen we een extraatje geven aan de Vlaardingers”, vertelt Somers aan Twee.