‘Het kan iedereen overkomen’: overleden vrouw maakt femicide pijnlijk zichtbaar

Het nieuws kwam hard aan in Schiedam. Voor Van Dijk was het treurig genoeg geen verrassing. "Treurig gezegd verbaast het me niet. We weten dat er morgen of overmorgen weer een vrouw wordt vermoord. Alleen haar naam en woonplaats kennen we nog niet.”

Momenteel zit de 34-jarige man die wordt verdacht van betrokkenheid bij de dood van de 36-jarige vrouw nog vast. Het onderzoek van de politie is nog volop bezig.

Elke acht dagen

Uit onderzoek blijkt dat in Nederland elke acht dagen een vrouw wordt gedood. Vaak is de dader een (ex-)partner; dit staat ook wel bekend als femicide. "Als Nederland hebben we soms oogkleppen op", zegt Nicole van Gelder, onderzoeker naar partnergeweld bij het Radboudumc. Van Gelder merkt op dat zij nog vaak hoort dat mensen zeggen: "Hier gebeurt dat toch eigenlijk niet?" of "Hier is het toch niet zo’n groot probleem?".

Kort nadat de overleden vrouw werd gevonden, werd duidelijk dat er verschillende meldingen bij de politie en Veilig Thuis bekend waren. In de week voor de dood van de 36-jarige vrouw sprak het slachtoffer nog met de politie. Er werd een huisverbod opgelegd aan de verdachte, dat de dag vóór haar dood inging. "Vanuit instanties of organisaties wordt vaak met name gekeken naar incidenten in plaats van naar een patroon", zegt Van Gelder. "Dan kun je niet adequaat ingrijpen."

‘Dat heeft me letterlijk gered’

Een van de signalen bij partnergeweld is sociale isolatie: het langzaam losweken van iemand van zijn of haar omgeving. Van Dijk herkent dit uit haar verleden. Zij raakte op jonge leeftijd zelf betrokken bij partnergeweld.

Haar toenmalige partner zorgde ervoor dat ze langzaam in sociale isolatie belandde. Pas vele jaren later besefte zij dat deze relatie ook tot femicide had kunnen leiden.

"Ik had met bijna iedereen het contact verbroken, dat is wat hij wilde." Alleen een van haar zussen weigerde het contact te verbreken. "Dat heeft me letterlijk gered."

Wethouder Petra Zwang (links) en Sun van Dijk bij de protestmars tegen femicide in Rotterdam | Foto: Sun van Dijk

Bewust

Van Gelder pleit voor meer preventie, structurele financiering en het leren van andere landen. Maar de eerste stap is bewustwording. "Er wordt nog vaak gedacht: waarom ga je niet gewoon weg? Dat laat zien dat men niet begrijpt hoe complex en gevaarlijk de situatie is."

Voor de komende gemeenteraadsverkiezingen in Sun van Dijk lijsttrekker van de gezamenlijke lijst van PvdA, GroenLinks en Progressief Schiedam. Nu Van Dijk terug is in de lokale politiek wil ze, net als voorheen, het onderwerp op de agenda zetten en pleit ze voor een wet die psychische mishandeling strafbaar maakt. "Leer jongens en meisjes respectvol en gelijkwaardig met elkaar omgaan. Het is bizar dat we daar in 2025 nog steeds over moeten praten”, vertelt Van Dijk.