Vlaardingers protesteren tegen verdubbeling verwarmingskosten: ‘We worden kaalgeplukt’

Veel bewoners zeggen dat ze de verwarming nauwelijks aanzetten, maar toch honderden euro’s meer kwijt zijn dan voorheen. “Twee jaar geleden '600-zoveel' moeten betalen, verleden jaar 1200, je houdt je hart vast voor wat je volgend jaar moet betalen”, zegt een bewoner. Een andere mevrouw, zichtbaar aangedaan: “We zijn het zat. Je wordt aan alle kanten kaalgeplukt.”

Nieuwe verdeelmethode

De oorzaak van de stijging ligt in een wijziging van het afrekensysteem. Tot en met 2022 werden de verwarmingskosten afgerekend op basis van het individuele warmteverbruik, gemeten via ISTA-warmtemeters in elke woning. Sinds 1 januari 2023 hanteert Samenwerking echter een ander model: de totale stookkosten worden verdeeld naar woonoppervlak, ongeacht het daadwerkelijke verbruik.

Volgens de corporatie was het oude systeem oneerlijk, omdat sommige bewoners bijna niets betaalden terwijl anderen duizenden euro’s kwijt waren. Uit de grafieken die de stichting zelf aanleverde, blijkt dat sommige bewoners zelfs meer dan vijfduizend euro per jaar betaalden, terwijl anderen vrijwel niets hoefden bij te dragen.

Het nieuwe systeem zou, aldus Samenwerking, een ‘redelijke en eerlijke’ verdeling opleveren, gebaseerd op wat het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) aanmerkt als gemiddeld gasverbruik voor een flatwoning.

Een van de flats waar bewoners worden die geconfronteerd worden met hoge stookkosten | Foto: Twee

Onverklaarbare verschillen

Bewoners bestrijden dat. Frontman Frans Kevenaar, initiatiefnemer van de petitie, zegt dat er “onverklaarbare kosten” zijn vastgesteld. “Sommige woningen betalen heel veel stookkosten en de rest van de woningen betaalt minder. Dat heeft te maken met de blokverwarming, en nu met het andere systeem.”

Daarnaast hekelen bewoners dat ze niet zijn meegenomen in de besluitvorming over de nieuwe plannen. Volgens hen is de wijziging zonder hun instemming ingevoerd en druist deze in tegen de Overlegwet en de Warmtewet, die verhuurders verplicht om individuele meting van warmte te gebruiken als dat technisch mogelijk is.

Besluit zonder overleg

De corporatie stelt dat de wijziging rechtsgeldig is, ook omdat de Huurdersraad met het plan heeft ingestemd. Echter is dit zonder overleg geweest. Voorzitter van de Huurdersraad Jan Kanters, bevestigt dat. Hij zegt dat de raad ‘snel moest beslissen en dat het om een één-voor-twaalfsituatie ging’, maar betreurt de situatie. “Dat hadden we misschien beter kunnen doen”, aldus Kanters.

Achtergrond van het besluit

In een toelichting aan de Huurcommissie schrijft de advocaat van Samenwerking dat de wijziging nodig was vanwege grote verschillen in stookkosten tussen bewoners. In sommige appartementen waren de afrekeningen extreem hoog, terwijl anderen nauwelijks hoefden bij te betalen. Volgens de corporatie kwam dat niet door het gedrag van bewoners, maar door de blokverwarming: leidingen die door muren lopen zorgen ervoor dat sommige woningen restwarmte ontvangen.

Eerdere maatregelen, zoals een liggingscorrectie (rekening houden met de ligging van de woning) en een rendementskorting (vermindering van kosten bij minder efficiënt verwarmingssysteem), hadden volgens Samenwerking te weinig effect. Daarom werd in 2023 besloten de kosten voortaan naar woonoppervlak te verdelen. De woningcorporatie laat weten dat er ondanks de kritiek geen mogelijkheid is dat het besluit wordt teruggedraaid.

Bewoners komen in actie tegen hoge stookkosten | Foto: Twee

Bewoners in actie

Ruim 500 bewoners van de appartementen hebben inmiddels een petitie ingediend tegen de nieuwe verdeelmethode. Zij stellen dat de wijziging heeft geleid tot stijgende kosten van honderden, soms duizenden euro’s per jaar, en dat deze zonder hun instemming is ingevoerd.

De petitie, die op 8 oktober is overhandigd aan directeur Mark van de Velde en huurdersraadvoorzitter Jan Kanters, eist dat Samenwerking terugkeert naar de oude methode, toekomstige wijzigingen alleen invoert met instemming van de huurders en volledige openheid geeft over de opbouw van de kosten.

Naast de petitie hebben meerdere bewoners, ook degenen die zich daar niet bij hebben aangesloten, juridische stappen gezet tegen zowel de corporatie als de huurdersraad.

Huurcommissie: corporatie handelde correct

De woonstichting stelt dat zij ‘inmiddels alle 59 tot nu toe behandelde zaken over de nieuwe verdeelmethode heeft gewonnen’, zegt voorzitter van der Velde. Dat aantal is niet volledig te verifiëren. Wel kreeg Twee inzage in dossiers van 34 huurders. In al deze dossiers werd Samenwerking in het gelijk gesteld.

De Huurcommissie oordeelde dat de nieuwe verdeling van de stookkosten ‘redelijk en correct’ is. De uitspraak geldt als bindend advies, maar heeft geen directe financiële afdwingbaarheid. Bewoners die het niet eens zijn met de beslissing, kunnen hun zaak nog aan de rechter voorleggen.

Onzekerheid blijft

Hoewel de juridische lijn in het voordeel van de corporatie lijkt, blijft de onvrede onder bewoners groot. De angst voor nog hogere rekeningen komende winter is voelbaar in de Vlaardingse flats en overige woningen. Bewoners hopen dat hun protest alsnog iets teweegbrengt want, zoals één van hen zei: “We zijn het zat om uitgemolken te worden als een koe.”