advertentie
  • Schiedam
  • politiek
  • kunst en cultuur

Geen directe redding voor Coöperatiemuseum en Museummolen bij voorlopig slotdebat cultuursubsidies

De gemeenteraad van Schiedam heeft tijdens de laatste raadsvergadering van het jaar geen directe oplossing gevonden voor het toch financieren van het Coöperatiemuseum en het Jenevermusuem om Molen De Walvisch open te houden. Het was de laatste mogelijkheid om voor het nieuwe jaar in te grijpen, maar een motie om voor minimaal één jaar extra geld beschikbaar te stellen haalde geen meerderheid. Wel sprak de raad af het subsidiebestel op korte termijn te evalueren, waardoor verdere aanpassingen niet zijn uitgesloten.

Molen de Walvisch hing afzetlinten op als actie om het einde van de molen te laten zien
Molen de Walvisch hing afzetlinten op als actie om het einde van de molen te laten zien | Foto: Twee
Jeroen Langeveld

door Jeroen Langeveld

woensdag 17 december 2025 00:07

De discussie bouwde voort op maandenlange onrust in de cultuursector. In september werd duidelijk dat binnen het cultuurbudget ongeveer 600.000 euro werd verschoven van kleine en middelgrote instellingen naar de grote instellingen. Daarnaast betekende een nieuw cultuursubsidiesysteem dat instellingen die recht hadden op subsidie, volgens regels van de gemeente, dit mogelijk niet zouden krijgen, omdat er te weinig subsidiegelden beschikbaar waren. Deze zogenaamde zaaglijn werd uiteindelijk door wethouder Frans Hamerslag losgelaten tijdens de commissievergadering van 9 december.

Hoewel de zogeheten zaaglijn werd losgelaten bleven instellingen met een negatief advies, waaronder het Coöperatiemuseum en deels het Jenevermuseum, zonder financiële steun. Hamerslag legde voor de camera van Twee uit dat dit komt doordat de gemeente nieuwe eisen stelt aan cultuur en dat bepaalde cultuur hier niet meer binnen past. Dit betekent dat molen De Walvisch de deuren zou sluiten, in de toekomst lijkt dit dan ook het geval voor het Coöperatiemuseum.

Alles of niets

Volgens meerdere raadsleden laat de nieuwe methodiek zien hoe hard het systeem uitpakt. GroenLinks-raadslid Menno Siljee schetste dat instellingen óf alles krijgen of niets, en dat het stelsel daardoor “aan alle kanten kraakt”. Ook anderen wezen erop dat eerdere correcties, zoals het loslaten van de zaaglijn, de fundamentele problemen niet hebben opgelost.

De kritiek richtte zich nadrukkelijk op wethouder Frans Hamerslag van Cultuur. Meerdere fracties vroegen waarom het college niet eerder heeft ingegrepen toen duidelijk werd dat het nieuwe systeem tot acute problemen leidde. PvdA-raadslid Dick van Belle stelde dat het niet kan dat Schiedamse instituten door nieuwe regels in de problemen komen en waarschuwde voor onherstelbare schade. 

Bij bepaalde partijen liep de kritiek zelfs zo hoog op dat er een motie van wantrouwen werd ingediend. Het aannemen van de motie zou betekenen dat Hamerslag moest vertrekken, maar het voorstel werd weggestemd en Hamerslag mocht blijven. 

Terugkoppeling

Wethouder Hamerslag gaf tijdens het debat geen inhoudelijke antwoorden op vragen over mogelijke oplossingen of extra middelen. Hij benadrukte herhaaldelijk dat hij eerst in gesprek wil met de culturele instellingen om de exacte gevolgen en behoeften in kaart te brengen. Pas daarna kan volgens hem worden bekeken wat nodig is en hoe eventuele dekking eruit zou moeten zien. De raad wordt, zo legt hij uit, op een later moment geïnformeerd.

Die opstelling leidde tot frustratie bij meerdere raadsleden. Marvin Janssen van Alles voor Schiedam vindt dat het proces feitelijk al voorbij is, nu instellingen ontslagen doorvoeren en sluiting voorbereiden. Ook vanuit het CDA werd gevraagd wat de wethouder instellingen op korte termijn eigenlijk te bieden heeft, nu er volgens het college geen vrij beschikbare middelen zijn.

Geld voor organisaties?

Tijdens de vergadering lagen twee moties voor. De eerste motie, die opriep tot een snelle evaluatie van het huidige subsidiebestel met speciale aandacht voor kleinere en instellingen met betrekking tot erfgoed, werd unaniem aangenomen. Hamerslag gaf aan deze motie te willens steunen en sprak uit dat de gemeente oog heeft voor de positie van kleinere organisaties.

De tweede motie, waarin werd voorgesteld om voor minimaal één jaar een financiële overbrugging te regelen voor onder meer het Jenevermuseum, als het gaat over molen De Walvisch en het Coöperatiemuseum, werd ontraden door de wethouder. Hij gaf aan geen generieke tijdelijke regeling te willen treffen. De motie haalde het uiteindelijk niet en werd met 22 stemmen tegen en 13 voor weggestemd. Het zou zorgen voor een zogenaamde precedentwerking dat andere culturele instellingen die volgens gemeentelijke regels ook geen recht hebben op subsidie alsnog hiervoor aan komen kloppen.

Voor nu blijft er dus nog steeds onduidelijkheid voor de culturele instanties die geen subsidie krijgen. Met de motie die is aangenomen zal er binnenkort een evaluatie komen van het huidige subsidiestelsel. Dan heeft de raad de mogelijkheid dit aan te passen.