Gemeente wil huisjesmelkers in Schiedam-West tegengaan met opkoopverbod

Sinds 1 november 2022 bestaat de opkoopbescherming, ook wel zelfbewoningsplicht genoemd, in Nieuwland en Oost. Het gaat om woningen die een WOZ-waarde hebben die lager ligt dan de NHG-grens. Dit betekent dat de huizen in deze wijken niet meer gekocht konden worden om daarna direct te gaan verhuren. Kopers moeten er zelf gaan wonen. De maatregel is bedoeld om overbewoning (teveel mensen in één huis) tegen te gaan en starters meer kansen te bieden op de woningmarkt.

Minder huisjesmelkers in Oost en Nieuwland

Een aantal jaar later blijkt uit onderzoek dat de maatregel in Oost en Nieuwland effect heeft gehad. Zo blijkt dat het aantal opgekochte woningen in Schiedam van 179 in 2021 is teruggelopen naar 40 in 2023. Bijna de helft van alle opgekochte woningen in Schiedam bevond zich in Oost of Nieuwland. Deze dalende trend zou voor een gedeelte komen door de opkoopbescherming, maar ook door ontwikkelingen op de woningmarkt.

Plassen in de tuin

In juli 2024 luidde bewoners van Schiedam-West de noodklok. Zij merkten dat de kwaliteit van hun wijk door overbewoning en huisjesmelkers achteruitging. De bewoners lieten aan Twee weten dat auto’s geparkeerd staan op de stoep, er harde muziek wordt gespeeld en er mensen zijn die plassen in de tuin.

Een petitie die 400 keer werd ondertekend en een roep uit de Schiedamse gemeenteraad waren niet genoeg om direct het opkoopverbod uit te breiden. Volgens wethouder Antoinette Laan van Bouwen en Wonen moest het onderzoek afgewacht worden.

Het effect van de opkoopbescherming is in Oost veel groter dan in Nieuwland, blijkt uit de onderzoeksresultaten. “Dit kan mogelijk worden verklaard door het feit dat er in Nieuwland jaarlijks al relatief weinig betaalbare woningen werden opgekocht”, aldus de onderzoekers. Er wordt opgemerkt dat een gedeelte van de opkopers naar Schiedam-West zijn getrokken. Dit wordt het waterbedeffect genoemd. Het blijkt dat in West - een wijk waar tot nog toe geen opkoopbescherming was ingevoerd - het aantal opgekochte woningen minder hard is gedaald dan in de rest van Schiedam. “Het lijkt aannemelijk dat in elk geval een deel van de onverwacht kleinere afname van het aandeel opgekochte woningen in deze wijk kan worden toegeschreven aan de invoering van opkoopbescherming (in de andere wijken, red.).”

‘Rechtvaardigen’

“Het ligt voor de hand om de maatregel in elk geval voorlopig te handhaven”, stellen de onderzoekers. Uit de resultaten blijkt dat de positieve effecten van de opkoopbescherming niet heel groot zijn, maar bij het verdwijnen van de maatregel de wijken extra aantrekkelijk kunnen worden voor investeerders. Daarbij wordt gezegd dat het invoeren van de opkoopbescherming in West te ‘rechtvaardigen’ is. Wel wordt daarbij als waarschuwing meegegeven dat er geen grote afname van het aantal opgekochte woningen zal ontstaan. “Daarvoor is het aantal woningen dat nu nog jaarlijks wordt opgekocht te klein.”